Bọ Kạp & Troy

Mô tả

Chiều Mátxcơva

Đầu tháng 11, dù không có trận mưa lớn ngập phố phường như một vài tháng trước, nhưng bầu trời Sài Gòn và Nam bộ, Trung bộ vẫn dầy mây, chợt nắng lại chợt mưa, kiểu mưa của biến đổi khí hậu dị thường. Hơn chục các cụ tuổi trên dưới bảy chục có mặt tại sân ga xe lửa đúng hẹn. Tuổi cao, ai cũng đã da mồi, tóc pha sương nhưng thật khí thế sức vóc nhiều cụ vẫn còn vạm vỡ như ngày nào. Không ít hành khách đi tàu chiều mưa vắng trên sân ga thấy lạ: Trước lúc lên toa giường nằm chuyến tàu Sài Gòn – Huế, các cụ chụp hình, quay clip, đánh đàn ghi ta hát bài tình ca Nga mượt mà vượt qua năm tháng: Chiều Mátxcơva – Moscow, đậm đà chất dân ca xứ sở Bạch Dương.

Một cụ ông lĩnh xướng “Chiều thanh vắng là đây âm thầm gió rì rào. Rừng cây chim muông lắng suốt canh thâu. Hỡi em, thấu chăng tình, trong lòng bao trìu mến. Mátxcơva trong chiều vắng thanh bình… Chứa chan vui trong chiều vắng yêu đời…/ Mátxcơva trong chiều vắng thanh bình…”. Một bài tình ca Nga nổi tiến mà những ai yêu văn hóa Nga – du học sinh trở về từ Liên bang Nga nửa cuối thế kỷ XX không ai không thuộc cả lời Việt và lời Nga bài tình ca lừng danh này.

Tò mò chuyện dọc đường, trên sân ga nhóm nhà báo Nga lân la hỏi chuyện “Chiều Mátxcơva”, được biết cả nhóm lữ hành đều là các lưu học sinh Đại học Công đoàn thời Liên Xô trước đây. Họ hẹn nhau tụ họp tại thành phố Huế bên bờ con sông Hương thơ mộng, để cùng nhau nhớ về một thời học tập, làm việc tại xứ Bạch Dương, đúng dịp kỷ niệm 105 năm cuộc Cách mạng tháng Mười Nga vĩ đại (1917 – 2022). Theo kịch bản đã được chuẩn bị trước, mấy chục các lưu học sinh Đại học Công đoànMátxcơva các khóa đang sống và làm việc khắp mọi miền đất nước, chủ yếu là tại Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Huế sẽ có mặt tại bên dòng sông Hương để cùng nhau ca hát những tình khúc Nga, “chiều Mátxcơva”, tay trong tay ký ức về nước Nga “Chiều vắng”, nhớ nền văn hóa Nga, những bà mẹ và các cô giáo, thầy giáo trên quê hương của V.I.Lenin – quê hương cuộc Cách mạng tháng Mười.

Tại thành phố Nha Trang, Trung tướng N.T.D, một trong những nhà chỉ huy quân sự có gần 5 năm đào tạo tại Liên Xô, nay là Liên bang Nga, trong những năm 80 của thế kỷ trước, dạo bước trong công viên biển. Có việc ông ghé lại thành phố Nha Trang – trên đường bay lên Tây Nguyên cùng tham dự cuộc họp mặt “Các cựu sĩ quan trường Quân chính V.I.Lenin”, kỷ niệm 105 ngày quân đội Xô Viết đánh chiếm Cung điện mùa Đông, năm 1917. Vào những ngày tháng 11, Trung tướng N.T.D rất nhớ nước Nga. Ông đứng ngay bên vệ cỏ công viên: “Chiều thanh vắng là đây âm thầm gió rì rào… Hỡi em, thấu chăng tình, trong lòng bao trìu mến…”.

Ngần ấy năm, thời cuộc đã có bao biến cố lớn, Liên Xô tan rã, sự nghiệp Cách mạng tháng Mười tạm thời lùi một bước. và rồi đây, có thể còn không ít những biến cố khác của thời cuộc khó lường. Dù có thế nào đi nữa, tiếng súng đạn và gương khươ còn đâu đó, thì tình cảm Nga, nền văn hóa Nga lan tỏa từ cuộc Cach mạng tháng Mười Nga vĩ đại luôn chảy tươi mát như mạch nước ngầm. Văn hóa Nga tự thân đã ăn sâu, bén rễ trong tâm hồn hàng triệu người con đất Việt. Chiều thanh vắng là đây!… Tình ca Nga như một thứ tự thân và đó là mùa xuân vĩnh hằng. Hồ Chí Minh – V.I.Lenin – tinh thần và lí tưởng cuộc Cách mạng tháng Mười sống mãi!

Ngày 7-11-2022

(Trích Bọ Kạp & Troy)